Wie is God en wie is de Duivel? En wie is de 'bad guy'?

[Ursa 1]

Ik volg je niet helemaal, Rutgerza. Je kunt wel zeggen dat God recht heeft te beschikken over Zijn schepping en daarmee over de levens van mensen. Dat schuurt echter met het idee 'goed'. De vraag gaat daarom meer uit naar een definitie van 'wat is goed'. Bij jou lees ik meer de definitie van 'wat God doet is goed'. Je hebt ook de definitie 'God doet wat goed is', waarbij het goede als een 'losstaande' definitie wordt gezien. Beide zijn echter absolute standaarden.

Waarschijnlijk verschillen de meningen over wat 'goed' is. Bij Humanist en Lock&Stock denk ik aan 'goed is als er geen of weinig mensen omkomen'. Een definitie vanuit de TS zou mooi zijn. Ik denk zelf dat wij wel eens een ander idee hebben van wat goed is dan God zelf. Dat ons idee van goed tezeer gericht is op onszelf en ons lijfsbehoud. Maar ik ben benieuwd naar jullie ideeën.

[Humanist 0]

Wat wij allemaal als goed zien zal wel ongeveer overeen komen: zo humaan mogelijk omgaan met mensen en dieren. We zijn echter maar mens en kunnen misleid* zijn door God of de duivel. Ja, mensen kunnen elkaar ook misleiden. Ik heb het hier echter over het beoordelen van goed en kwaad (zie titel). Uit het Tuin v Eden verhaal wordt duidelijk dat de mens inderdaad gevoelig is voor deze misleiding (of misschien weet iemand een beter bijbels verhaal mbt dit onderwerp).

*ik heb steeds het woord 'verward' of 'beïnvloed' gebruikt, maar 'misleid' is het woord waar ik naar zocht en niet op kon komen.. dekt de lading ook beter.

[Olorin 154]

Volgens mij gaat het Christendom niet er vanuit dat God mensen zou misleiden.

Wat betreft het verhaal van het hof van eden: Daarin werden A+E verleidt door op hun hoogmoed aan te spreken en vervolgens misleid door een toffe uitkomst aan te koppelen en God te beschuldigen van misleiden.

Daar zit misleiden, maar wel door een verkeerde daad te verrichten, namelijk ongehoorzaamheid, maar vooraf ervan egoïsme en hoogmoed.

[Rutgerza 0]

Hoi Rutgerza,

Welk bijbelgedeelte en versnummer is dit ook alweer? Ik kan dan mijn bijbelcommentaren naslaan over wat ze over dit bijbelgedeelte zeggen.

Dit is precies het gedeelte wat ik bedoelde namelijk.

1 Samuel 15:3

Ik volg je niet helemaal, Rutgerza.

Ik schreef gewoon wat verschillende ideeen op bij deze discussie. Want ik vraag me af of we wel echt kunnen vaststellen wat (en wie) nu goed is of slecht, wat rechtvaardig is of niet? Het is gewoon een heel lastige discussie want het is maar net wat je definitie van goed/slecht is. Is God goed? God zegt van zichzelf dat hij goed is, maar wat verstaat hijzelf onder 'goed'? En is dat hetzelfde als wat wij goed vinden? En is hij altijd goed, of soms ook niet? Of is wat hij doét goed? En is dat per definitie goed voor ons? Of alleen voor hemzelf, of misschien voor het hele heelal of voor een hoger doel? Etcetera. Daar kun je zo verschillend over denken en de vraag is of je daar wel uit komt?

En dan nog iets: moet je het dan altijd met hem eens zijn? Als hij iets goed vindt, vind jij dat dan ook?

[Rutgerza 0]

Toch zijn alle christenen het er over eens dat de duivel hier de bad guy is.

Een klein groepje gnostische christenen toch niet, die denken het tegenovergestelde.

[Olorin 154]

Toch zijn alle christenen het er over eens dat de duivel hier de bad guy is.

Een klein groepje gnostische christenen toch niet, die denken het tegenovergestelde.

Kwestie van hoe je christendom afbakent. Er is ook wel wat voor te zeggen om gnostiek tot andere religie te rekenen.

[henkjan37 0]

Een klein groepje gnostische christenen toch niet, die denken het tegenovergestelde.

Nou, niet het tegenovergestelde, maar die zien het idd anders. Daarbij is overigens niet persé hun Godsbeeld zoveel anders, maar vooral hun beeld van de mens en de aarde als behorend tot de slechte kant.

[Gerson 0]

Als men niet gezondigd had, was er nu ook geen kwaad. Waarom heeft God ons in de eers plaats geschapen, puur om in gemeenschap met hem te kunnen leven en hem kennen zoals Hij egt is. Maar doordat Adam en Eva ongehoorzaam waren geweest, is de wereld uit handen gegeven aan de duivel, en de Bijbel zegt dat de duivel komt alleen om te stellen en te doden en misleiden, wat ie de dagen van nu doet met vellen. God is altijd goed en God is liefde. En dat is daarom hij ook zijn enige geboren zoon (Jesus Christus) heeft gestuurd, zodat ieder die in hem geloofd niet verloren gaat maar het eeuwige leven krijgt.

Daarom toen Jesus terug ging naar de vader stuurde hij een trooster de wegwijzer, en dat is de Heilige Geest van God. Want wij kunnen niet iets weten wat wij nooit gekend hebben.

Daarom moeten wij bekeren, en ons laten leiden door de Heilige Geest van God, en niet aan vasthouden door je eigen begrip. Want dan zul je ook egt niks begrijpen. Het is alles of niks, je kunt niet 50% over geven aan God en e rest in twijfel stellen, want dan blijf je onzer en zoekende, puur door jezelf en niet door God.

Gods Zegen iedereen dit is een geweldige forum erg blij mee

[Humanist 0]

Welkom!

Even wat aanmerkingen.

1. Adam en Eva hebben nooit bestaan. Uit het verhaal (Tuin van Eden) haal ik dat 'zonde' gewoon in de menselijke natuur zit.

2. Sorry, maar hoe is dit een antwoord op de vraag die ik stel in de openingspost..?

[Rutgerza 0]

Verder ben ik niet op de hoogte van een manier waarop we kunnen nagaan wie God is en wie de Duivel is. Dus: wie is God en wie is de Duivel en hoe komen we daarachter?

Bedoel je zeg maar in het dagelijks leven? Dat als er een gebeurtenis plaatsvindt, die veroorzaakt is door God of de Duivel? Of bedoel je t meer in het algemeen als in: wat is hun karakter en hoe zien ze eruit?

Toch zijn alle christenen het er over eens dat de duivel hier de bad guy is. Brengt me bij mijn tweede vraag: Hoe komen jullie tot deze conclusie? Gebruiken jullie immers niet jullie eigen (en dus - bij gebrek aan een beter woord - "verwarbare") gedachtenproces?

Mocht er onduidelijkheid zijn mbt bovenstaande hoor ik het wel.

Volgens mij heel simpel: het staat in de Bijbel. God is goed, de Duivel is slecht. Bovendien is deze tweedeling in veel religies terug te vinden, verder denk ik dat overlevering van dergelijk gedachtegoed ook een belangrijke rol speelt.

[Superkees 0]

In mijn boekje is kinderen en zuigelingen dood maken per definitie fout, God of niet.

De atoombommen op Nagasaki en Hiroshima, waren die goed of fout?

En ben je wel bekend met het verhaal van Job?

[Hitchens 134]

In mijn boekje is kinderen en zuigelingen dood maken per definitie fout, God of niet.

De atoombommen op Nagasaki en Hiroshima, waren die goed of fout?

Het gooien van atoombommen was in principe fout, maar het was in feite kiezen tussen fout en minder fout. Nu is de vraag of God bij de Amelekieten een vergelijkbare motivatie had als de Amerikanen hadden in de Tweede Wereldoorlog met Hiroshima. De reden die de Bijbel geeft om kinderen en baby's te doden, was omdat de Amelekieten het volk van Israel in de weg stond bij de uittocht: 'het heeft Israël de weg versperd bij zijn uittocht uit Egypte'. Het feit dat de Israëlieten nooit in Egypte zijn geweest, maakt deze motivatie al wat lastig natuurlijk. Los daarvan, klinkt de motivatie als een soort wraakactie. Daarnaast vind ik de reden over te gaan tot kindermoord niet zo goed onderbouwd als in het geval van Hiroshima, waar de consequenties van niet ingrijpen toch wat helderder waren. Bovendien mag God toch in staat worden geacht tot een niet gewelddadige oplossing in deze? Alles natuurlijk onder het voorbehoud dat het letterlijk zo gegaan is zoals in de Bijbel omschreven.

Ps: nooit gedacht dat ik bovenstaande tekst ooit zou typen.

[Gast Anon_phpbb]

In mijn boekje is kinderen en zuigelingen dood maken per definitie fout, God of niet.

De atoombommen op Nagasaki en Hiroshima, waren die goed of fout?

Het gooien van atoombommen was in principe fout, maar het was in feite kiezen tussen fout en minder fout. Nu is de vraag of God bij de Amelekieten een vergelijkbare motivatie had als de Amerikanen hadden in de Tweede Wereldoorlog met Hiroshima. De reden die de Bijbel geeft om kinderen en baby's te doden, was omdat de Amelekieten het volk van Israel in de weg stond bij de uittocht: 'het heeft Israël de weg versperd bij zijn uittocht uit Egypte'. Het feit dat de Israëlieten nooit in Egypte zijn geweest, maakt deze motivatie al wat lastig natuurlijk. Los daarvan, klinkt de motivatie als een soort wraakactie. Daarnaast vind ik de reden over te gaan tot kindermoord niet zo goed onderbouwd als in het geval van Hiroshima, waar de consequenties van niet ingrijpen toch wat helderder waren. Bovendien mag God toch in staat worden geacht tot een niet gewelddadige oplossing in deze? Alles natuurlijk onder het voorbehoud dat het letterlijk zo gegaan is zoals in de Bijbel omschreven.

Ps: nooit gedacht dat ik bovenstaande tekst ooit zou typen.

Helemaal mee eens dat God het op een andere manier had kunnen doen. Gewoon upbeamen naar Zuid-Amerika en probleem was opgelost geweest.

Ik geloof er dus ook heel weinig van zoals in OT beschreven staat.

Vanuit het oogpunt van de joden was het goed wat er gebeurde en dus was het van God. En dus schrijf je dat God toe, terwijl God misschien wel daarboven zat met Zijn Handen voor Zijn Ogen en nog zei: o jongens, waarom? Ik had nog wel een feestje gepland.

[Superkees 0]

Ik kan er nog wel wat voorbeelden bijhalen, maar naar de Bijbelse verhalen maakte God regelmatige vuile handen. Dan kun je God langs je eigen meetlat leggen en je van God afkeren (welk probleem dat oplost weet ik niet, maar dat ter zijde), of je aanvaardt als noodzakelijk voor de komst van de messias.

Je kunt je inderdaad afvragen hoe historisch correct het hele verhaal uberhaupt is, maar daar los je niet zo veel mee op. De meeste christenen geloven dat het in Jesaja al is voorspeld dat de joden eens terug zouden keren naar het Beloofde Land en dat die belofte na 1948 is vervuld. Letterlijk staat er dat God zijn volk terug brengt. Maar voor het zover was verloren ruim 70 miljoen mensen hun leven, waarvan ca. 5 miljoen van zijn eigen volk een zinloze dood in vernietigingskampen stierven.

Die paar amelekieten vallen daarbij in het niet.

[Rutgerza 0]

Ongelofelijk...

[Gast Anon_phpbb]

Ik kan er nog wel wat voorbeelden bijhalen, maar naar de Bijbelse verhalen maakte God regelmatige vuile handen. Dan kun je God langs je eigen meetlat leggen en je van God afkeren (welk probleem dat oplost weet ik niet, maar dat ter zijde), of je aanvaardt als noodzakelijk voor de komst van de messias.

Je kunt je inderdaad afvragen hoe historisch correct het hele verhaal uberhaupt is, maar daar los je niet zo veel mee op. De meeste christenen geloven dat het in Jesaja al is voorspeld dat de joden eens terug zouden keren naar het Beloofde Land en dat die belofte na 1948 is vervuld. Letterlijk staat er dat God zijn volk terug brengt. Maar voor het zover was verloren ruim 70 miljoen mensen hun leven, waarvan ca. 5 miljoen van zijn eigen volk een zinloze dood in vernietigingskampen stierven.

Die paar amelekieten vallen daarbij in het niet.

In zo'n God wil ik zelfs niet geloven.

[Hitchens 134]

Ik kan er nog wel wat voorbeelden bijhalen, maar naar de Bijbelse verhalen maakte God regelmatige vuile handen. Dan kun je God langs je eigen meetlat leggen en je van God afkeren (welk probleem dat oplost weet ik niet, maar dat ter zijde), of je aanvaardt als noodzakelijk voor de komst van de messias.

Je kunt je inderdaad afvragen hoe historisch correct het hele verhaal uberhaupt is, maar daar los je niet zo veel mee op. De meeste christenen geloven dat het in Jesaja al is voorspeld dat de joden eens terug zouden keren naar het Beloofde Land en dat die belofte na 1948 is vervuld. Letterlijk staat er dat God zijn volk terug brengt. Maar voor het zover was verloren ruim 70 miljoen mensen hun leven, waarvan ca. 5 miljoen van zijn eigen volk een zinloze dood in vernietigingskampen stierven.

Die paar amelekieten vallen daarbij in het niet.

In zo'n God wil ik zelfs niet geloven.

Brengt mij op de interessante vraag: als God niet goed was, zou je er dan nog in geloven?

[student 45]

Brengt mij op de interessante vraag: als God niet goed was, zou je er dan nog in geloven?

Je moet in de waarheid geloven. Of die nou goed is of slecht.

[Gast Anon_phpbb]

Brengt mij op de interessante vraag: als God niet goed was, zou je er dan nog in geloven?

Je moet in de waarheid geloven. Of die nou goed is of slecht.

Als je gelooft dat God goed is, kun je niet geloven dat God slechts is.

[Superkees 0]

Ik kan er nog wel wat voorbeelden bijhalen, maar naar de Bijbelse verhalen maakte God regelmatige vuile handen. Dan kun je God langs je eigen meetlat leggen en je van God afkeren (welk probleem dat oplost weet ik niet, maar dat ter zijde), of je aanvaardt als noodzakelijk voor de komst van de messias.

Je kunt je inderdaad afvragen hoe historisch correct het hele verhaal uberhaupt is, maar daar los je niet zo veel mee op. De meeste christenen geloven dat het in Jesaja al is voorspeld dat de joden eens terug zouden keren naar het Beloofde Land en dat die belofte na 1948 is vervuld. Letterlijk staat er dat God zijn volk terug brengt. Maar voor het zover was verloren ruim 70 miljoen mensen hun leven, waarvan ca. 5 miljoen van zijn eigen volk een zinloze dood in vernietigingskampen stierven.

Die paar amelekieten vallen daarbij in het niet.

In zo'n God wil ik zelfs niet geloven.

Ik breng het wat scherp, omdat men graag terug valt op het verhaal van de Amelekieten. Wat ik wil aangeven is dat wij niet altijd weten waarom de dingen gebeuren en dat wij evenmin weten wat God doet, wat God toelaat en wat Gods gedachten daar bij zijn.

Het verhaal van Job is niet alleen het verhaal van iemand die alles kwijt raakt en weer terug krijgt, maar ook het verhaal van zonen en dochters die een schijnbaar zinloze dood sterven.

Je kunt de terugkeer van het volk Israël niet los zien van WO2 (en WO1). Daarmee zeg ik niet dat God de hand heeft gehad in beide wereldoorlogen, maar je kunt God er niet "los van maken".

Dat heeft verder niets van doen met Gods goedheid en alles met zaken waar wij geen weet van hebben. En dat is het mooie van het geloof. Ik hoef het niet zelf te bedenken, maar ik mag terug grijpen op Paulus:

En wanneer Hem alle dingen zullen onderworpen zijn, dan zal ook de Zoon Zelf onderworpen worden Dien, Die Hem alle dingen onderworpen heeft, opdat God zij alles in allen.

Voor de gelegenheid de Statenvertaling, 1 korinthe 15: 28.

Eens zullen wij weten waarom de dingen zijn gebeurd, zoals ze zijn gebeurd.

[Rutgerza 0]

Nu moet ik weer aan die scetch van Hans Teeuwen denken... (zou het toeval zijn? )

Er is m.i. vanuit humanitair oogpunt geen enkele zinvolle verklaring om de catastrofes te rechtvaardigen die de mensheid heeft getroffen, als je ervan uitgaat dat god had kunnen ingrijpen. Dus als god ons later uitlegt: al die doden, tja, dat deed ik om die en die redenen. Zou je dan zeggen: ah ja logisch, nou dan valt t allemaal wel mee he!

Geloven dat god bestaat is 1, hem dan ook willen dienen is 2

[broer konijn 0]

Nu moet ik weer aan die scetch van Hans Teeuwen denken... (zou het toeval zijn? )

Er is m.i. vanuit humanitair oogpunt geen enkele zinvolle verklaring om de catastrofes te rechtvaardigen die de mensheid heeft getroffen, als je ervan uitgaat dat god had kunnen ingrijpen. Dus als god ons later uitlegt: al die doden, tja, dat deed ik om die en die redenen. Zou je dan zeggen: ah ja logisch, nou dan valt t allemaal wel mee he!

Geloven dat god bestaat is 1, hem dan ook willen dienen is 2

Jezus overkwam een catastrofe. God had kunnen ingrijpen. We kunnen niet precies inleven hoe dat door Jezus is ervaren, maar en we kennen zijn lijden en zijn lijdensverhaal. Maar het lijden was van tevoren ook aangekondigd als tijdelijk lijden. En de winst was onder andere dat Jezus Hogepriester werd van alle mensen. Zo ook vele apostelen die werden vervolgd en stierven. Ook voor hen is een winst en een lauwerkrans, en in Openbaringen 20 wordt daarvan gezegd in vers 4: "En ik zag tronen, en zij zaten op dezelve; en het oordeel werd hun gegeven; en ik zag de zielen dergenen, die onthoofd waren om de getuigenis van Jezus, en om het Woord Gods"

Vanuit humanitair oogpunt is het daarom zaak niet alleen te letten op het lichamelijke lijden, maar vooral ook op het lijden van de geest. En dan zijn er twee overwegingen:

1. Geestelijk lijden is als het erop aankomt groter dan lichamelijk lijden. De dood is in zichzelf meestal niet een groot lijden, maar het worden gemarteld en het voortdurende lijden zonder uitzicht op redding, dát is het ware lijden. En het lijden in het zicht van een zekere nabije uitredding, dat lijden dat heeft veel minder betekenis. Want het lichamelijk lijden wordt ingrijpend beïnvloed door de geestelijke verwerking van dat lijden. Een uitdrukking is ook dat de mens het meest lijdt door het lijden dat hij vreest.

2. Het leven kent een vervolg door een opstanding. Dat is geloof. Maar vanuit humanitair oogpunt heeft dat wel grote relevantie voor het lijden in dit leven. Want het lijden krijgt dan iets tijdelijks en er is bij elk lijden dan nog een betere toekomst in het verschiet, dat nog te winnen valt.

2.Cor. 4:

7 Maar wij hebben dezen schat in aarden vaten, opdat de uitnemendheid der kracht zij van God, en niet uit ons;

Als die in alles verdrukt worden, doch niet benauwd; twijfelmoedig, doch niet mismoedig;

Vervolgd, doch niet daarin verlaten; nedergeworpen, doch niet verdorven;

16 Daarom vertragen wij niet; maar hoewel onze uitwendige mens verdorven wordt, zo wordt nochtans de inwendige vernieuwd van dag tot dag.

Want onze lichte verdrukking, die zeer haast voorbijgaat, werkt ons een gans zeer uitnemend eeuwig gewicht der heerlijkheid;

Dewijl wij niet aanmerken de dingen, die men ziet, maar de dingen, die men niet ziet; want de dingen, die men ziet, zijn tijdelijk, maar de dingen, die men niet ziet, zijn eeuwig.

[Superkees 0]

Voor de gelovigen gaat dit volledig op. Voor de ongelovigen gaat dit uiteraard niet zomaar op. De klassieke gereformeerde theologie gooit het al gauw op verkiezing en verwerping. Daarin wordt echter volledig voorbij gegaan aan de onrechtvaardigheid die onschuldige "heidenen" is aangedaan. Mijn hoop is dat al dat leed wat onschuldige ongelovige mensen ooit is aangedaan, ook ooit gecompenseerd zal worden.

[Gast Anon_phpbb]

Er is m.i. vanuit humanitair oogpunt geen enkele zinvolle verklaring om de catastrofes te rechtvaardigen die de mensheid heeft getroffen, als je ervan uitgaat dat god had kunnen ingrijpen.

Niet helemaal mee eens, dat God kan ingrijpen, betekent niet dat Hij het ook moet doen.

Wij mensen zien ons zelf weer als hogere orde over dieren, waarom varkens naar Parma rijden om ze daar af te maken en vervolgens hier in plakjes te verkopen?

Nu zullen mensen dit wel weer appels met peren vergelijken noemen, dan denk ik, dan hebben die mensen de mens wel erg hoog. Wij mensen doen dus ergens ook rare dingen, terwijl we weten dat dieren lijden, en toch vinden we dat we zo goed bezig zijn.

Wij mensen zouden dus ook op vele gebieden in kunnen grijpen, en toch doen we het niet. We zouden voor veel meer gelijkheid op de wereld kunnen zorgen, en toch doen we het niet.

Dus waarom dan wel verwachten dat God dat dan wel zo even zou doen?

Het is zo lastig om er eigenlijk iets over te zeggen, als we het totaal niet begrijpen. Misschien is er wel een logische reden, maar zijn we gewoon beperkt om die te zien.

Dit is echter wel totaal iets anders dan een God die Zich ook nog echt gaat bemoeien met alles, en het geweldig zou vinden om slachtoffers te maken. Zoals toch veel beschreven in OT.

Daar heb ik wel problemen mee, en ik begin langzamerhand te begrijpen dat genoeg christenen er helemaal geen moeite mee heeft. Behoor je tot de goede club, dan is het niet erg dat andere mensen afgemaakt worden. En ze vinden het nog logisch ook, en dat is wel enorm zorgwekkend.

En dat ze het eindoordeel zien als het maakt niet uit of je een goed of slecht mens bent, zolang je maar het juiste lotje hebt. En dat vinden ze ook normaal, en dat zorgt er weer voor dat mensen op zo angstaanjagende manier kunnen reageren op van alles.

[Rutgerza 0]

Wij mensen zien ons zelf weer als hogere orde over dieren, waarom varkens naar Parma rijden om ze daar af te maken en vervolgens hier in plakjes te verkopen?

Nu zullen mensen dit wel weer appels met peren vergelijken noemen, dan denk ik, dan hebben die mensen de mens wel erg hoog. Wij mensen doen dus ergens ook rare dingen, terwijl we weten dat dieren lijden, en toch vinden we dat we zo goed bezig zijn.

Wij mensen zouden dus ook op vele gebieden in kunnen grijpen, en toch doen we het niet. We zouden voor veel meer gelijkheid op de wereld kunnen zorgen, en toch doen we het niet.

Tja, die vergelijking gaat dan weer niet op. Omdat iedereen van binnen eigenlijk wel weet dat wat wij met dieren doen helemaal niet goed is en ook geen ander doel dient dan onszelf (begin er maar ns een gesprek over en merk de weerstand die het oproept). Tenzij je wil zeggen dat God ook over lijken gaat om zijn zin te krijgen? Ik neem aan van niet. Maar Keesv stelt het hierboven wel zo en lijkt dat ook nog prima te vinden.

Dus waarom dan wel verwachten dat God dat dan wel zo even zou doen?

Het is zo lastig om er eigenlijk iets over te zeggen, als we het totaal niet begrijpen. Misschien is er wel een logische reden, maar zijn we gewoon beperkt om die te zien.

Je hebt een punt als je ervan uit gaat dat God vele malen intelligenter en meer ontwikkeld is dan wij. Maar anderszijds denk ik dan, als hij zo graag contact met ons wil (via de Bijbel of anders...) en als hij zo slim is, zou hij het toch wel in 'kindertaal' aan ons mogen uitleggen zodat we het ook kunnen begrijpen. Anders mag hij er toch niet vanuit gaan dat we het allemaal kunnen volgen, toch? Ik denk dan ook dat we best dergelijke vragen zouden mogen stellen, in de trant van: leg dat nog ns uit, want zoals ik het nu zie ben ik het er niet mee eens.

Dit is echter wel totaal iets anders dan een God die Zich ook nog echt gaat bemoeien met alles, en het geweldig zou vinden om slachtoffers te maken. Zoals toch veel beschreven in OT.

Daar heb ik wel problemen mee, en ik begin langzamerhand te begrijpen dat genoeg christenen er helemaal geen moeite mee heeft. Behoor je tot de goede club, dan is het niet erg dat andere mensen afgemaakt worden. En ze vinden het nog logisch ook, en dat is wel enorm zorgwekkend.

En dat ze het eindoordeel zien als het maakt niet uit of je een goed of slecht mens bent, zolang je maar het juiste lotje hebt. En dat vinden ze ook normaal, en dat zorgt er weer voor dat mensen op zo angstaanjagende manier kunnen reageren op van alles.

Dat punt wilde ik ook maken en daar ben ik het dan ook volledig mee eens.